Xabier Díaz homenaxea ás 'cantareiras' protagonistas das Letras Galegas con 54 mostras recollidas ente 1989 e 2011
A iniciativa é unha homenaxe ao labor e á xenerosidade de todas as persoas que gardaron e compartiron a riqueza da música galega e o baile tradicional
A Coruña
O músico e investigador Xabier Díaz presentou unha colección de 54 vídeos que recollen o patrimonio inmaterial das cantareiras galegas, que serán protagonistas do Día dás Letras Galegas 2025. O traballo, con testemuños recolleitos entre 1989 e 2011, serán difundido nas redes sociais do artista cada venres ao longo de 2025.
Más información
As gravacións realizáronse nas catro provincias galegas e territorios limítrofes como Zamora ou Asturias. Xabier Díaz e outros dos seus compañeiros realizaron un total de 500 entrevistas, a persoas que lles indicaron novos nomes de cantareiras, bailadoras e bailadores e músicos, nunha carreira de substitucións que non ten fin. Xabier Díaz presenta esta iniciativa como "unha homenaxe ao labor e a xenerosidade das persoas que gardaron e compartiron a riqueza da música galega e baile tradicionais".
Os vídeos mostran diferentes manifestacións do folclore local e inclúen instrumentos característicos de cada zona. A publicación desta colección "é unha homenaxe, de celebración e gratitude polo que toda esa xente regalounos" en palabras do músico coruñés
A iniciativa, que coincide coa dedicatoria das Letras Galegas 2025 ás 'cantareiras' e ao patrimonio oral transmitido de xeración en xeración, é unha homenaxe ao labor e á xenerosidade de todas as persoas que gardaron e compartiron a riqueza da música galega e o baile tradicional.
Nun comunicado, o artista explica que se unía a un grupo de compañeiros que dedicaban tempo de lecer a percorrer parroquias en busca de tradición oral e musical.
"Foi moi impactante porque os que estabamos no folclore pensabamos que era unha sorte de testamento da tradición, e a miña sorpresa foi darme de conta de que non formaba parte dun testamento, senón que era algo que estaba vivo, que fluía e que estaba en permanente transformación, como segue estando a día de hoxe", sinala Xabier Díaz.
Así as cousas, o músico empezou a ter un contacto con ese mundo que lle fixo reflexionar sobre a tradición, a música, o baile e que o converteu nunha especie de aventureiro, "case un personaxe dunha novela de Julio Verme" ao que lle van ocorrendo todo tipo de anécdotas e circunstancias.
As gravacións realizáronse de forma extensa en toda Galicia, percorrendo as catro provincias, e tamén noutros territorios limítrofes como os Ancares Leoneses, Zamora ou Asturias. Visitaron parroquias e volveron a outras especialmente fértiles como Bergantiños, Montariz, Soutomaior, Vos Ancaes ou o sur de Ourense.
Nun total de ao redor de 500 entrevistas atoparon persoas que lles indicaban novos nomes de 'cantadeiras', bailadoras e bailadores e músicos, alimentando así, de forma natural, unha rede de recoñecemento que excedeu ás propias fronteiras galegas.
Os vídeos, que mostran diferentes manifestacións do folclore local, inclúen instrumentos característicos de cada zona: as tixolas en Ourense, as latas nas zonas de montaña, as 'pandeiras' nos Ancares ou os 'pandeiros' en Pontevedra e Soutomaior.
Xabier Díaz, que naquel momento era docente, explica que gravaban o material, clasificábano e ensinábano á xente que ía ás clases. "A publicación destas mostras son unha sorte de homenaxe, de celebración e de gratuidade polo que toda esa xente regalounos", explica Díaz.
O músico considera que este ano, no que se dedican as Letras Galegas ás 'cantadeiras', resulta o momento ideal para presentar esta colección, feita con todo o agarimo e respecto, e que destaca o papel das mulleres na transmisión da tradición e musical ao longo das xeracións.
Os vídeos serán difundidos nas redes sociais de Xabier Díaz cada venres ao longo de 2025, nunha acción que permitirá mostrar semana a semana o legado destas mulleres e poñer en valor a súa contribución á cultura galega.
